Tréule(-rouginas)
Trifolium rubens
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Trèfle pourpré, Trèfle rougeâtre.
Descripcioun :Aquéu tréule trachis dins li relarg umide de colo e de basso mountagno. Es uno planto bèn drecho emé gaire de péu, aleva dins l'enflourejado. Li flour soun pourtado sus un long pecou de 4(7) cm. Se recounèis majamen à si fueioun que porton de costo courbo e à si lònguis estipulo (fotò).
Usanço :Li tréule soun bon pèr li bèsti, mai cadun saup que se n'en manjon de trop gounflon. La maje-part di trignoulet soun esta manja pèr l'ome dóu tèms di carestié. Lis enfant podon suça li flour sucrado. Li grano soun bono greiado.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trifolium
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Pelouso
- Óuriero de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Cèntre
Ref. sc. : Trifolium rubens L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753